Tessa Douwstra alias Luwten vond haar weg naar de grotere podia in Nederland met onberispelijk gemaakte, ontroerende liedjes op het snijvlak van pop, indie, electronica en R&B. Haar laatste album Draft (2021) werd door pers en publiek bejubeld en won een 3voor12 Award voor het beste album van het jaar. Daarna werd het alleen maar groter voor Luwten, die nooit haar drive verliest om te experimenteren. Zoals ook in dit bijzondere concert waarin ze de samenwerking aan met het Belgische Baroque Orchestration X (B.O.X), dat eerder samenwerkte met acts als Efterklang, Eefje de Visser, Shara Nova (My Brightest Diamond), Richard Reed Parry (Arcade Fire) en Spinvis. Verwacht kamerpop door een 11-persoons (barok)orkest met nieuwe muziek en classics van Luwten in delicate arrangementen.
Zoals elke hoofdartiest op Birds of Paradise stelt Luwten een hoogstpersoonlijk contextprogramma samen voor haar Artist Room, dat ze als thema Het Begin heeft meegegeven. Om te beginnen nodigt ze daarvoor uit la loye: het onvoorwaardelijk liefdevolle indiefolk project van Lieke Heusinkveld. Met haar fluisterzang en donkere gitaarspel in de lijn van Big Thief en The National weet ze zalen te betoveren.
De avond wordt geopend door live soundscapes van fotografe en muzikante Laura Kampman. Laura transformeerde het vastleggen van momenten in foto’s, naar het vastleggen ervan in geluidsopnames. Op haar telefoon neemt ze omgevingen, alledaagse geluiden, gesprekken en liedjes op die ze met inbreng van Luwten, zal vervlechten tot een intrigerende geluidscollage. Schrijfster Bregje Hofstede schrijft in opdracht voor deze gelegenheid een Ode aan Het Begin, kort essay dat ze tevens zal voordragen aan het begin van het concert. “Bregje Hofstede heeft meerdere keren de moed gehad om opnieuw te beginnen. Ik las haar boeken en stukken gretig: ik voelde me aangemoedigd en menselijk terwijl ik de pagina’s omsloeg.” aldus Tessa Douwstra.
Een co-productie met B-Classic (B) en B.O.X (B)
“I feel like Laura Kampman has a sixth sense for intimacy. Creating soundscapes from telephone recordings she creates a space homely and vulnerable, making sound a texture and the inside of your head like someone else’s living room.”
Tessa Douwstra (aka LUWTEN)
Laura Kampman: Roof of Air, a sound project/label focused on phone recordings
Tessa Douwstra aka LUWTEN nodigde schrijfster Bregje Hofstede uit een kort essay te schrijven over het thema het begin. Dit essay, getiteld Aan het begin, zal Bregje Hofstede tevens voordragen aan het begin van het concert.
“Bregje Hofstede heeft meerdere keren de moed gehad om opnieuw te beginnen. Ik las haar boeken en stukken gretig: ik voelde me aangemoedigd en menselijk terwijl ik de pagina’s omsloeg. Ze zal een ode aan het begin schrijven en deze voordragen.”
Tessa Douwstra (aka LUWTEN)
De eerste keer zag ik hem dansen. Een heel gewone jongen eigenlijk, met een T-shirt en een bril, maar het waren zijn handen die mijn aandacht trokken. Grote handen. Hij strekte en kromde zijn vingers, liet ze pulseren op de muziek. Zijn handen zwommen als kwallen door de nacht.
Ik nam hem mee naar mijn hotel. Ik nam in die tijd wel vaker iemand mee, ik was op drift na een lange relatie. Tegen de mensen die ik ontmoette zei ik dat ze vooral niet verliefd op me moesten worden, want daar had ik echt geen ruimte voor; en, als dat na een paar weken onweerstaanbaar was gebleken, zei ik: Ik had je toch gewaarschuwd.
De volgende ochtend namen we verfrommeld afscheid op de stoep van mijn hotel. Pas op het station ontdekte ik dat ik mijn ID-kaart was vergeten.
Ik sprong in een tram die me terug zou brengen, en terwijl die door Amsterdam reed, belde ik alvast naar de balie om te vragen of ze iets hadden gevonden.
De man tegenover me luisterde mee. Hij droeg een oranje pet een een tasje van de Boni, en had kraters in zijn wangen.
Was je alleen in dat hotel? Vroeg hij, toen ik had opgehangen.
Nee, zei ik, met een vriend.
Waar is die dan? Als hij niet bij je is, is het geen vriend. Zeg eens, heb je stoute dingen gedaan, in dat hotel? Heb je je laten gebruiken?
Gaat je niks aan.
Of ben je soms nog maagd? Ze is nog maagd! Gilde hij door de tram.
Het was mei. Overal flakkerde het iepenzaad, en bedekte de grachten als een geel tapijt. We stopten op de Dam, de deuren gingen open, de wind blies een wolk van iepenzaadjes naar binnen.
In het hotel vond ik mijn ID-kaart op het nachtkastje. Voor ik weer vertrok, snoof ik nog even aan de lakens om me te herinneren hoe hij rook. Dat was het moment waarop ik wist: dit is een begin. En meteen ook: dit gaat pijn doen. Een begin draagt pas die naam als er een midden is, en een einde.
Een derde liefde, of een vierde, is anders dan de eerste, omdat het meer moeite kost om te geloven in voor altijd, of voor heel lang.
Hoe vaker je begint, hoe meer elk begin verliest wat haar verslavend maakt: de belofte van lange duur, van diepte, van eindeloos detail ontsproten uit wat nu nog bijna gewichtloos in de hand ligt. Elk volgende begin is méér een herhaling, elke nieuwte is minder nieuw. Hoe vaker je begint, hoe meer het begin verliest wat haar kenmerkt.
De jongen met de dansende handen en ik verhuisden samen naar een dorpje in Frankrijk. Hij was een stadsjongen en nu stortte zich op de tuin, die nieuw voor hem was. In onze eerste winter stonden binnen de vensterbanken en de tafel al vol met rij na rij kartonnen kiembakjes. Radijs, wortel, pompoen, tomaat, komkommer, salade, al zagen we het verschil niet toen ze opkwamen, want de startbladeren zijn bij elke kiem hetzelfde: twee groene ovalen. Pas daarna komt het verschil: daarna ontvouwen zich gekartelde of ronde, gladde of harige blaadjes, groot, klein, groen, paarsrood geaderd.
Na de laatste vorst zouden we alles uitzetten in onze tuin, die achter het huis tegen de heuvel omhoog liep.
Helemaal bovenaan was een zompige plek, waar ik op een februarimiddag een schop in de natte grond zette. Ik schepte een hap aarde op en het gat dat ik achterliet, stond meteen vol met water. Hoe meer ik schepte, hoe sneller het water uit de bodem opborrelde. Al snel stroomde het over mijn laarzen.
Ik groef en ik vergat waarom, ik groef en ik vergat de tijd. Na een paar uur klaterde het water door de moestuin naar beneden en vormde een poel onder de appelboom. De hemel was goudvissenoranje. Ergens boven me in zong een lijster. Mijn overall spande om het kindje in mijn buik. Ik leunde op de schop, de kleuren en de klanken en het warme bonzen van mijn bloed leken onontwarbaar bij elkaar te horen, ze woven een net dat me droeg. Ik zweefde. Een ogenblik dat duurde tot de gedachte: Ik ga hier waarschijnlijk nooit meer zo gelukkig zijn als nu.
Met die gedachte begon het midden.
We zouden in Frankrijk blijven tot ik een boek af had, en die eerste maanden was dat het allermooiste boek dat je ooit hebt gelezen. In die eerste maanden was het nog het boek dat ik wilde schrijven, en niet het boek dat ik, met mijn eigenaardigheden en beperkingen, schrijven kán.
Het is pas in de groei en de duur dat iets kenmerkend wordt. Eigen, interessant, en ook dan pas wordt het moeilijk.
Ik zit er middenin. Af en toe begin ik helemaal opnieuw, tenminste, dat denk ik, maar steeds meer blijk ik mezelf gewoon te hebben meegenomen. Elk nieuw geopende document wortelt in eerder geschreven woorden. Met mijn nieuwe geliefde voer ik oude ruzies.
Ik weet dat ik moet doorgaan op de ingeslagen weg. Dat ik in mijn schrijven de uiterste consequenties moet zoeken, de grootste eigenheid. Dat ik méér leer als ik bij iemand blijf niet tot aan, maar voorbij de taaie stukken.
Maar ik blijf gevoelig voor het begin. Ik kan in de herfst niet langs een kastanje lopen zonder hem op te rapen: een opgevouwen boom. De belofte van iets torenhoogs, om zo in je zak te stoppen. De mogelijkheden zonder het gewicht.
Bregje Hofstede
“Lieke Heusinkveld is een songwriter die ik enorm bewonder. Ze is zo goed in het beschrijven van wat er in ons omgaat en haar melodieën en stilte dwingen je om te luisteren zonder te vragen.
Tessa Douwstra (aka LUWTEN)
Nothing is without an end
Everybody is dying to begin again
“Vier dagen voor de lente viert LUWTEN het begin. De ontelbare mogelijkheden, de eindeloze zee van tweede kansen. De hoop die gepaard gaat met het niet weten, alleen het ‘wat’ en nog niet het ‘hoe’. Maart is om te zaaien. De enige manier om te beginnen is om te beginnen.”
Tessa Douwstra (aka LUWTEN)